ΕΛΕΝΗ ΧΑΒΙΑΡΑ
Παρουσίαση:
- «Η τεχνική του θεατρικού έργου» (εαρινό εξάμηνο 1998)
Η Ελένη Κεχαΐδου-Χαβιαρά διορίστηκε στο Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας (ΤΑΓ&Φ) το 1973 και αφυπηρέτησε το 2008 με βαθμό Καθηγήτριας με γνωστικό αντικείμενο «Αμερικανική λογοτεχνία και συγγραφική».
Γεννήθηκε, μεγάλωσε και ολοκλήρωσε τις βασικές της σπουδές στην Αίγυπτο. Ήρθε στην Ελλάδα στα 18 της χρόνια και έκτοτε ζει στην Αθήνα. Εκτός από ελληνικά και αγγλικά, μιλά γαλλικά και αραβικά.
Έκανε ανώτερες σπουδές στη Δραματική Σχολή του Πέλου Kατσέλη, ανώτατες σπουδές στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών—στο Τμήμα Αγγλικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής—και μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ, στην Αγγλία.
Τακτικό μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων, η Ελένη Χαβιαρά έγραψε θέατρο με τον Δημήτρη Κεχαΐδη. Το έργο τους κατέχει ιδιαίτερα σημαντική θέση στη νεοελληνική δραματουργία και έχει διεθνή αναγνώριση.
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΡΓΟ
Η καθ. Κεχαΐδου-Χαβιαρά υπήρξε μέλος του Τομέα Λογοτεχνίας-Πολιτισμού του ΤΑΓ&Φ και δίδαξε μεγάλη ποικιλία υποχρεωτικών και κατ’ επιλογήν προπτυχιακών μαθημάτων που εμπίπτουν στην κατεξοχήν ειδικότητά της, η οποία είναι το αμερικανικό θέατρο, και άλλα μαθήματα λογοτεχνίας και πολιτισμού των αγγλοφώνων λαών. Επίσης, δίδαξε ποικίλα μαθήματα του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος, στην Ειδίκευση «Λογοτεχνία, Πολιτισμός και Ιδεολογία», καθώς και στο Διατμηματικό Μεταπτυχιακό «Μετάφραση-Μεταφρασεολογία». Είχε την επίβλεψη διατριβών για ΜΔΕ και για ΔΔ.
Στα 35 χρόνια που διετέλεσε μέλος της πανεπιστημιακής κοινότητας, η καθ. Κεχαΐδου- Χαβιαρά υπήρξε μέλος της Συγκλήτου ως εκπρόσωπος του Τμήματος, προσέφερε σημαντικό διοικητικό έργο στο Τμήμα και γενικά συνέβαλε αποφασιστικά στην ομαλή λειτουργία του. Η συνεισφορά της στις εκσυγχρονιστικές αναθεωρήσεις του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών (ΠΠΣ) του Τμήματος , κάθε δεκαετία περίπου, ήταν καθοριστική. Η τελευταία αναθεώρηση του ΠΠΣ, για την οποία εργάστηκε, έγινε στο πλαίσιο χρηματοδοτούμενου προγράμματος ΕΠΕΑΕΚ, με αφορμή το οποίο η καθ. Κεχαΐδου-Χαβιαρά, ως μέλος της ομάδας έργου, προσέφερε σημαντικά στην ανάπτυξη νέων εκπαιδευτικών δομών και υπηρεσιών για τους/τις φοιτητές/τριες και τα μέλη του ΤΑΓ&Φ.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Η επιστημονική της δραστηριότητα ήταν σημαντική σε όλη τη διάρκεια της θητείας της στο Πανεπιστήμιο. Έλαβε μέρος σε ευρωπαϊκά προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών/τριών και διδασκόντων, την εποπτεία μαθημάτων φύλου και λογοτεχνίας στο πλαίσιο του διατμηματικού ΘΕ.ΦΥΛ.ΙΣ., παρακολούθησε, συμμετείχε και συνδιοργάνωσε επιστημονικά συνέδρια και υπήρξε μέλος της επιτροπής σχεδιασμού του επιστημονικού περιοδικού λογοτεχνίας και πολιτισμού Synthesis, του οποίου είναι μέλος της συντακτικής επιτροπής. Έχει δημοσιεύσει βιβλία και επιστημονικά άρθρα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα. Τα πιο πρόσφατα βιβλία της είναι το American Women and Drama: Practices of Freedom. Αθήνα: ΠΑΡΟΥΣΙΑ. Σειρά αυτοτελών δημοσιευμάτων, αρ. 41, 1997, και το Staging Hybridity: Hwang’s Chinese-American Quartet. Αθήνα: ΠΑΡΟΥΣΙΑ. Σειρά αυτοτελών δημοσιευμάτων, αρ. 74, 2008. Ανάμεσα στα άρθρα της που δημοσιεύτηκαν σε έγκυρα περιοδικά του εξωτερικού πιο πρόσφατα είναι το «Arthur Miller’s Ethics of Art and His Cold War Family Drama» στο Hungarian Journal of English and American Studies 11. 2, 2005: 7-28, και το «The American Black Play as a New Genre of English» στο European Journal of English Studies 12.1, April 2008: 79-95.
ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Η Ελένη Κεχαΐδου-Χαβιαρά η οποία ασχολήθηκε με το θέατρο ποικιλοτρόπως διετέλεσε μέλος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής του «Εθνικού Θεάτρου» και με την ιδιότητά της αυτή γνωμοδοτούσε για τον καταρτισμό του ρεπερτορίου και για την επιλογή των συντελεστών των παραστάσεων (σκηνοθετών, ηθοποιών, σκηνογράφων, χορογράφων, μουσικών και μεταφραστών). Η σημαντική της παρουσία στη θεατρική σκηνή ήταν με τα θεατρικά έργα που συνέγραψε με τον Δημήτρη Κεχαΐδη: Δάφνες και Πικροδάφνες (1979) και Με Δύναμη από την Κηφισιά (1994).
Το έργο Δάφνες και Πικροδάφνες παίχτηκε για πρώτη φορά το 1979-80 από το «Θέατρο Τέχνης» σε σκηνοθεσία Κάρολου Κουν και επαναλήφθηκε από τον ίδιο θίασο το 1983. Εκτός από την Αθήνα, το έργο παρουσιάστηκε επίσης από το «Θέατρο Τέχνης», στη Θεσσαλονίκη και σε πόλεις της Θράκης, το 1980. Στην Αθήνα παίχτηκε πάλι τη χειμερινή περίοδο 1993-94, στο «Θέατρο Βεάκη», σε σκηνοθεσία Σταμάτη Φασουλή, και το 2003-04 στο «Θέατρο Τζένης Καρέζη», σε σκηνοθεσία Γιάννη Μόρτζου. Στη Θεσσαλονίκη παραστάθηκε στο «Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος» το 1988 και από την «Πειραματική Σκηνή της Τέχνης» το 2004-05. Το έργο αυτό έχει ακόμη παιχτεί σε πολλές ελληνικές πόλεις από διάφορους θιάσους και Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα (ΔΗ.ΠΕ.θΕ) και πολυάριθμους ερασιτεχνικούς θιάσους. Επίσης παρουσιάστηκε από το Ελληνικό Ραδιόφωνο το 1983 και το 1986, την Ελληνική Τηλεόραση το 1994, και από την Κυπριακή Τηλεόραση (ΡΙΚ) το 1992.
Το έργο Δάφνες και Πικροδάφνες πρωτοδημοσιεύτηκε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ερμής, το 1980. Κατόπιν μεταφράστηκε στα αγγλικά από τον Ι. Τσιώλη, Καθηγητή στα Παν/μια Αθηνών και Νέας Υόρκης, και στα γερμανικά. Στο εξωτερικό το έργο αυτό έχει παιχτεί στις Η.Π.Α., από τη «Θεατρική Ομάδα Βοστώνης» το 1982 και από τη «Νέα Ελληνική Σκηνή Νέας Υόρκης» το 1986. Στην Αυστραλία από το «Συγκρότημα Ελλήνων Καλλιτεχνών» το 1985. Στην Κύπρο από τον «Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου» τ5ο 1987. Επίσης, έχει παρουσιαστεί στον Καναδά, στη Γερμανία, και στο Βέλγιο.
Το έργο Με Δύναμη από την Κηφισιά παραστάθηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα το 1995 από το θέατρο «Νέα Σκηνή», σε σκηνοθεσία Λευτέρη Βογιατζή. Στην Αθήνα παίχτηκε ξανά στο «Θέατρο Διονύσια» το 1998-99, σε σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη. Στη Θεσσαλονίκη παρουσιάστηκε το 2000 και ξανά το 2006 από την «Πειραματική Σκηνή της Τέχνης», σε σκηνοθεσία Έρσης Βασιλικιώτη. Στην Ελλάδα έχει επίσης παρασταθεί σε διάφορα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ., αλλά και από πολλούς ερασιτεχνικούς θιάσους μεταξύ των οποίων και από τον Θίασο Κωφών στην Αθήνα, στη νοηματική γλώσσα.
Στο εξωτερικό παίχτηκε από το «Zeitgenossisches Greichίsches Theater» της Κολωνίας το 1996, σε γερμανική μετάφραση του Χ. Αντενάιερ, Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Κολωνίας. Σε αγγλική μετάφραση της Νέλλης Καρρά παίχτηκε από το «Theatre Lab Company» στο Λονδίνο το 2001. Η παράσταση αυτή παρουσιάστηκε και στην Αθήνα. Επίσης, παραστάθηκε στη Λευκωσία της Κύπρου από το «θέατρο ένα» το 2004. Η αγγλική μετάφραση του έργου κυκλοφόρησε με τίτλο With Power from Kifissia. Contemporary Greek Theatre. Vol 1. Transl. Nelli Karra. London: Arcadia, 1999. 85-170. Σε γερμανική μετάφραση κυκλοφόρησε με τίτλο Mit Power von Kifissia. (Dimitris Kechaidis und Eleni Chaviara). Theatertexte 8. Ubersettzt von Hans Eideneier. Romiosini Verlag: 1996.
Λόγω των επανειλημμένων παραστάσεων των δύο αυτών έργων γράφτηκαν πολυάριθμες κριτικές και το 1996 κυκλοφόρησαν σε μια κοινή έκδοση από τις Εκδόσεις Κέδρος. Από τότε που παίχτηκαν τα έργα μέχρι σήμερα έχουν δημοσιευθεί πληθώρα συνεντεύξεων και συζητήσεων σε εφημερίδες, περιοδικά, και προγράμματα παραστάσεων.